The Black Man's Burden

Was het ook een succesverhaal voor de Afrikanen? Het kolonialisme werd aan de autochtone bevolking opgedrongen en had bijzonder nare gevolgen. Toen Leopold II in 1889 besloot alle onbewerkte gronden staatsbezit te verklaren verloor men jacht- en plukgebieden, visvijvers, religieuze gronden, gemene gronden. Grote delen van het grondgebied werden in concessie gegeven aan grote ondernemingen. Leopold II kreeg hiervoor in ruil een goed gevulde portefeuille. De bevolking kreeg een peulschil. Hele dorpsgemeenschappen werden gedwongen te verhuizen om de weg voor exploitatie vrij te maken. In een eerste fase namen de Westerlingen de reeds bestaande handel in ivoor over van talrijke tussenhandelaars. Nadien werden ook de rubberteelt en de palmolie uitgebouwd. De grote concessiemaatschappijen als Anglo-Belgian Indian Rubber Company (ABIR) en de Anversoise werkten nauw samen met de staat en het koloniale leger om de bevolking met harde hand ertoe aan te zetten de rubber en de vruchten van de oliepalm te verzamelen. De aanleg van de spoorweg van Matadi naar Kinshasa eiste vele levens onder de autochtone bevolking en de uit Azië geïmporteerde arbeidskrachten. Naast de dwangarbeid eisten ook de Europese ziektes een grote tol onder de bevolking. Exacte cijfers over het aantal slachtoffers zijn niet voorhanden. Maar algemeen wordt aangenomen dat het een cijfer met zes nullen moet geweest zijn.